Kadınların ilgisini çeken kendine güvenen doğal lider olan “alfa erkeği” bir kenara bırakın, çünkü artık “sigma erkeği” karşınızda. Çevrimiçi erkekler; gerçek bir psikopat katili bir referans noktasına dönüştürecek kadar, her zamankinden daha fazla kaybolmuş durumda. Bateman, Web 2.0’da ortaya çıkan erkeklik modellerine uymadığı için övülüyor. O ne bir alfa (toplumsal hiyerarşinin tepesindeki baskın biri) ne de bir beta (hiçbir zaman bir kız arkadaşı olamayacak, itaatkar, yalnız bir adam). Bateman yeni bir erkeklik modelini temsil ediyor: “sigma erkek”.
Peki Nedir Bu Sigma?
Bu terim 2010 yılında aşırı sağcı aktivist Theodore Robert Beale tarafından Vox Day takma adı altında ortaya atılmıştı.
Ona göre erkekleri alfa, sigma, beta, delta, gama ve omega gruplarına ayıran sosyo-cinsel bir hiyerarşi vardı. Uzun zamandır sözde “alfa erkekler”den bahsediyor olsak da, “sigmalar” genel olarak halk tarafından daha az biliniyor.
Erkekliği, kadın düşmanlığını ve feminizme karşıtlığı teşvik eden bir grup çevrimiçi topluluk olan bu bireyler; kendisini sosyal hiyerarşiye yerleştirmeyi reddeden ancak yine de kadınlar konusunda başarılı olan bir tür yalnız kurt olan alfanın antitezidir.
Urban Dictionary, bir sigma erkeğini “alfa erkeğe göre daha içe odaklı bir kardeş” olarak tanımlıyor. Alfa erkeği kendisini sosyal hiyerarşideki yüksek konumuyla ölçerken, sigma erkeği sosyal hiyerarşiden ve dış onay ihtiyacından tamamen vazgeçmeyi ve bunun yerine içsel gücün peşinde koşmayı tercih eder. Esasen “yalnız” ya da başıboş bir adam denebilir, ancak sigma erkeklerinin derin bir bağ paylaştıkları yakın arkadaş çevresi ve sevdikleri olabilir.
Urban’ın bir diğer tanımı ise “Alfa erkeğe benzer ancak seks yapmak yerine hayatını finansal başarıya ve “eziyete” adayan ve sermayenin sunağında hayatını feda eden bir sosyopattır. Muhtemelen Dubai’de falan yaşamak istiyordur.”
“O”nun ahlak anlayışı, üretkenliği ve iş etiği; nihilizm ve vücut geliştirme etrafında döner. Akranları tarafından beğenilmesine ihtiyacı yok ve moda ya da popüler kültürle ilgilenmiyor.
‘Sigma Erkeği’nin Adım Adım İnterneti Ele Geçirmesi
2010’larda erkek merkezli forumlarda ve bloglarda, 4chan ve Reddit gibi sitelerde hayranlık uyandıran “sigma erkek”, haklarından mahrum hisseden erkekler için toplumsal normların reddedilmesinin sembolü haline geldi.
Bu ifadenin başlangıçtaki alanının ötesinde daha yaygın bir terim haline gelmesi 2020’li yılları buldu.
2021’de bir Twitter hesabı; nasıl ‘sigma erkeği’ “olunacağına” dair bir öğreticiyi ve “Sigma Erkek” adlı bir kişisel gelişim kitabını paylaşarak o zamanlar az bilinen bu terimi ön plana çıkardı.
İki yıl sonra bu terimler TikTok’a kadar geldi. Uygulamadaki “sigmagrindset” veya “sigma male” gibi etiketler; kurgusal erkek karakterlerin yer aldığı binlerce videoyu ortaya çıkarıyor: ‘Blade Runner 2049’ filminden Ryan Gosling, ‘The Boys’tan Homelander, ‘Peaky Blinders’dan Thomas Shelby, ‘Euphoria’ TV şovundan Nate veya ‘American Psycho’ filminden Patrick Bateman ‘.
Çoğunlukla kendilerini çekici bulan erkek hayranların ilgisini çeken bu karakterler ikonik hale geldi, hatta bazı durumlarda hayranlara ilham veriyorlar. Şu anda sigmamales hashtag’inin 4,3 milyar görüntülemesi var. Ayrıca bu sigma karakterlerin arka planda pop müzik eşliğinde kişisel gelişim ve tavsiye videoları olduğunu da söyleyelim.
Yayın platformlarının Jeffrey Dahmer gibi seri katillerle ilgili belgeseller ve dramalarla dolu olduğu bir zamanda, Bateman gibi bir karakterin uyandırabileceği cazibe o kadar da şaşırtıcı olmayabilir.
Ancak daha rahatsız edici olanı, onun tavırlarına uyulması gereken bir erkeklik simgesi olarak görülmesidir. Bu, bir rol model olmaktan ziyade aslında sosyal bir hiciv olması amaçlanan bir karakterin “gereğinden fazla ciddiye alınarak” okunmasıdır.
Sigma İlah: Patrick Bateman
Sinemadaki karakterleri “sigma erkekleri” olarak görmek ve sonra onlar gibi olmayı arzulamak rahatsız edici bir akım olmaktan ziyade aslında anlamsız bir çaba. Çünkü Patrick Bateman aslında seyircinin örnek alması gereken biri değil; kendisi aşırı erkeklik ve bununla birlikte gelen toksik davranışlar üzerine bir yorum. Cinsiyetçi, homofobik ve aynı zamanda ‘Paul adında bir adamı öldürebilir de öldürmeyebilir de.’ Ama aynı zamanda başarılı, zengin, seks hayatı yoğun ve güzel bir takım elbise giyiyor. Bunların hepsi, günümüzde özellikle Tate kardeşler ve Joe Rogan gibi isimler tarafından “zorbalık” fikirlerine itilen genç erkek izleyiciler için arzu edilen nitelikler.
Erkekler, özellikle de genç erkekler bu videolarla hedef alınıyor ve nasıl olmaları gerektiği konusunda ataerkil fikirlerle besleniyorlar. Oysa ki bir erkeğin nasıl olması gerektiğine dair örnekler olarak kullanılan filmler tam anlamıyla bu fikri eleştirmek için yazılmıştı.
Sadece erkeklerin değil herkesin uyanması, eylemlerinin sorumluluğunu alması, daha önce gelenler gibi olmamak için çabalaması gereken bir çağda yaşıyoruz. Bunun yerine, kaynak materyalin mesajını anlamayan insanlar, filmleri kendi dünya görüşlerini haklı çıkarmanın bir yolu olarak kullanarak, onu kendi amaçlarına göre çarpıtıyorlar. Bu filmlerin ve karakterlerin mesajlarını anlayacak kadar olgun olan bizler, onların imajında yaşamanın saçmalığıyla istediğimiz kadar alay edebiliriz, ancak gerçek şu ki; böyle insanlar gerçekten aramızdalar.
American Psycho’dan Patrick Bateman, 2000 yılında beyazperdede gösterime girdiğinden bu yana birçok erkek arasında “cool olmanın” poster çocuğu oldu. “He’s so me!” Onur Listesi’nde Wolf of Wall Street’ten (2013) Jordan Belfort, Fight Club’dan (1999) Tyler Durden ve Joker’den (2019) Joker’in yanında rahatça oturuyor. Yirmi yılı aşkın bir süredir erkekler, kişiye özel Armani ve Valentino takım elbiselerinden, klasik Rolex Datejust saatlerinden, 10 adımlık titiz cilt bakımı rutinine kadar Bateman’ın yaşam tarzını kopyalamaya çalışıyor. Dorsia hayali bir restoran olmasaydı muhtemelen orada da rezervasyon yaptırmak için adam öldürürlerdi.
Bilmiyorsanız söyleyelim, Patrick Bateman, 1980’lerin sonlarında Wall Street’te yaşayan ve akranları üzerinde statü kazanma konusunda sağlıksız bir takıntısı olan yatırım bankacısı. Materyalist bir hayat yaşadı ve daha sonra boş bir arayış içinde tüm görgü ve ahlak anlayışını terk etti. Aslında önemsiz olan ‘görünüşlere’ o kadar takıntılı ki, kendi standartlarına uymayan ya da içselleştirilmiş üstünlük duygularını tehdit eden insanları öldürmeye başladı.
İnsanların tamamen aklından uçup giden şey, Bateman’ın tam olarak onların olmaya çalıştıkları adam tipiyle alay etmesi. Christian Bale’in ikonik tasviri, son derece yanlış bir kimlik duygusuna sahip bir adamın resmini çiziyor. Bunun mükemmel bir örneği, popüler kültürde yüksek statülere gönderme yapılan kartvizit sahnesidir.
Sahnede Bateman, yeni basılan kartvizitlerini sergiliyor ve arkadaşlarının etkilenmiş tepkilerinin verdiği zaferin tadını çıkarıyor. Ta ki masadaki herkes kendi kartlarını sunmaya başlayınca, kartının renginin ve yazı tipinin diğerleri kadar şık görünmediğini fark edene kadar. Güç ve cesaret duygusuna bu kadar uyum sağlayan bir adam için, birisi onun önüne geçtiğinde ter dökmesi ironik.
Bu konuda daha da komik olan şey ise kartların neredeyse birbirinin aynısı olması, yani kartlar aslında sahiplerinin temsilcisi. Özünde hepsi aynı adamlardır, aynı işte çalışırlar, aynı ofiste çalışırlar, aynı takım elbiseyi giyerler ve aynı saç stilini yaparlar. Bu sözde Sigma erkek karakterleri kendi çıkarlarına o kadar odaklanmışlar ki, üst sıralardaki statüye o kadar açlar ki neredeyse birbirlerinin yerine geçebilir hale geldiler. Filmde karakterlerin (özellikle Bateman’ın) başkalarıyla karıştırılmasının nedeni de budur.
Erkeklerin neden bu ideale kapıldığını anlamak aslında o kadar da zor değil. Bateman yakışıklı ve çekici (tabii sizi baltayla doğramaya çalışmadığı zamanlarda) ve hepsinden önemlisi, pek çok insanın yalnızca hayal edebileceği müsrif bir hayat yaşıyor. ‘Sorunlardan kaç, para kazan, maksimum sayıda kadınla birlikte ol’ felsefesi. Sigma erkek öğütme seti.
Onun doyumsuz kana susamışlığını göz ardı etsek bile Patrick Bateman pek ideal bir rol model değil. Tüm çaresiz çabalarına rağmen, işlediği suçlar bile toplum tarafından büyük ölçüde görmezden gelinecek kadar önemsiz kalan bu tek boyutlu, insan sevmeyen adamı örnek almak mı? Tabii bir noktada bu, American Psycho’nun günümüzün sosyal ortamında korkunç derecede güncel kalmasının nedeninin simgesidir.
Ancak internet bize bir şey öğrettiyse o da saçma sapan dünyada anlam aramak değildir. Bateman’la ilgili içeriğin büyük bir kısmı da hafife alınmalı; çoğu insan bunları spor salonuna gitmek veya iyi giyinmek için motivasyon olarak kullanıyor. Onun karakterini gerçekten ciddiye alan kişiler kaygılarını gidermenin başka yollarını bulmuş olabilirler. (Yani en azından öyle umuyoruz.)
Film vizyona girdiğinde zavallı Christian Bale, bir grup bankacının ona filmi sevdiklerini söylediklerinde buna inanmakta zorlandığını açıklamıştı. Umarız Bale henüz TikTok’u indirmemiştir.
MÜŞRA DEMİR
